“De leefbare stad van morgen, leggen we vandaag aan.” Dat is het leidmotief van IBIC, specialist in het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van groendaken. Een visie die Fides, projectontwikkelaar met een hart voor Antwerpen, alleen maar kan bijtreden. Ook wij werken en bouwen aan het wonen van morgen, met projecten en appartementen die resoluut inzetten op meer groen. De daktuinen van Rijnpoort, RKW 1879 en binnenkort ook Zilverkwartier zijn daar treffende voorbeelden van. Of hoe we de daad bij het woord voegen en het verkoelende stadsgroen tot dicht bij onze bewoners brengen.
Fides gaat resoluut voor duurzaamheid, ook wat de samenwerking met partners betreft. Zo dateert het eerste contact met IBIC al van een 10-tal jaar geleden. Samen konden we mooie projecten realiseren. Want net als IBIC zijn we er al langer van overtuigd dat het dak van morgen – maar ook van gisteren en vandaag – groen moet zijn. Het is niet alleen mooi en rustgevend, bovendien boost een daktuin de biodiversiteit en – niet onbelangrijk in de stad – mildert het de hitte en werkt isolerend. Een groendak doet ook dienst als belangrijke waterbuffer, om bij regenval de riolering te sparen. Last-but-not-least: een groendak zuivert de lucht en neemt fijn stof op. Dave Martens van IBIC: “Wist je dat een groendak van 300 m² wel 1 ton CO2 compenseert?” Meer groen, daar is het ons dus om te doen.
Soorten groendaken
Wat houdt dat nu eigenlijk in, een groendak? We dienen een aantal belangrijke varianten te onderscheiden. Dave: “Vooreerst zijn er de extensieve groendaken. Om naar te kijken, niet om op te lopen. Deze daken hebben een dunnere opbouw, met een substraatlaag van zo’n 6 tot 12 cm. Het is een onderhoudsarm dak, met voornamelijk vetplantjes zoals sedum, maar ook kruiden, bloemen en lage grassen die goed tegen de droogte kunnen. Daar tegenover staan de intensieve groendaken. Dat zijn volwaardige daktuinen met aanzienlijk zwaardere substraatlaag en een rijke biodiversiteit aan planten. Zo goed als alles wat in een gewone tuin kan, is ook mogelijk op een intensieve daktuin, zelfs een moestuin en ook boompjes. Die krijgen dan een aangepaste en dikkere ondergrond. Tot slot zijn er nog de semi-intensieve groendaken, die het midden houden tussen de twee vorige varianten. Voor elke situatie een aangepast groendak.”
Intensieve groendaken zijn volwaardige daktuinen met zwaardere substraatlaag en een rijke biodiversiteit aan planten.
Architecturale Rijnpoort tuin
Extensieve groendaken zijn bij vele en zeker grotere nieuwbouw- en renovatieprojecten in de stad vandaag zo goed als een evidentie, uiteraard ook bij Fides. Vanuit de overheden worden hier trouwens verplichtingen opgelegd. Maar Fides gaat een stap verder, met intensieve groendaken en dus volwaardige daktuinen waarrond het wonen georganiseerd wordt. De tuin, een ontmoetingsplaats voor de bewoners, neemt een centrale plaats in. Het meest recente voorbeeld is de daktuin van Rijnpoort in hartje Antwerpen, aangelegd op de gelijkvloerse parkeergarage en toegankelijk vanuit elke trap- en lifthal op de eerste verdieping.
Het tuinontwerp is van Stramien, het architectenteam dat ook voor het gebouw tekende, en werd uitgevoerd door IBIC. Een opmerkelijk vormgegeven pad loopt centraal door de tuin en verbindt de verschillende toegangen. Her en der zijn uitnodigende zitplekken waar de bewoners zich neervlijen in de iconische Luxembourg stoelen van Fermob. Wat meteen opvalt: de keuze voor hoogwaardige materialen en aanplantingen. Zo zijn er de paden met klinkers en grind van blauwe hardsteen. Wat de planten betreft, valt er elk seizoen wat te beleven. “Er wordt rekening gehouden met de bloeiperiode van verschillende planten, maar ook met de zoninval”, vult Dave van IBIC aan. “Verschillende bolgewassen laten op verschillende momenten van het jaar hun kopje zien.” Verder noteren we nog winterharde varens en carex siergrassen, vaste heesters en taxusblokken die ook in de winter voor structuur zorgen. De meerstammige boompjes werden op heuveltjes geplant. Dit zorgt voor een mooi reliëf in de tuin en maakt dat de boompjes, door de dikkere ondergrond, goed gedijen. Tegen de gekaleide muur komt tot slot nog een wilde wingerd die zich vanzelf een weg naar boven baant. Dave: “Verder voorzien we nog hopplanten die met hun bellen in de zomer zeker de aandacht trekken. Uiteraard moet deze jonge tuin nu nog groeien, maar ook nu kan men al volop genieten van de diversiteit. Een hoogwaardige tuin, in alle opzichten.”
“Wat meteen opvalt: de keuze voor hoogwaardige materialen en aanplantingen.”
Organische prairietuin
Ook het woonproject RKW 1879, de gerenoveerde rijkswachtkazerne in de Antwerpse Kloosterstraat, kreeg een fraaie daktuin, ontworpen door Ars Horti en aangelegd door IBIC. Deze binnentuin, weliswaar op het gelijkvloers, werd eveneens aangelegd op het dak van de ondergrondse parkeergarage. Per definitie een daktuin, dus. Deze tuin kenmerkt zich door zijn organisch vormgegeven paden, hellingen en een grote variëteit aan planten en bloemen die vanuit elke hoek voor een ander beeld zorgen. Een tuin met een heel natuurlijke en organische insteek. Dat wordt trouwens ook de daktuin van Zilverkwartier, het nieuwbouwproject in Berchem in volle aanbouw. Hier komt de tuin, wel 1.840 m² groot, ter hoogte van de tweede verdieping, bovenop het dak van de inpandige Colruyt supermarkt. Het wordt een heuse prairietuin, met onder meer een serrestructuur, een pad met zitplekken en een overdekte buitenruimte. En wat het extra bijzonder maakt: de appartementen op de tweede verdieping krijgen een eigen houten terras met cortenstalen plantenbakken, een private buitenruimte die aansluit bij de gemeenschappelijke daktuin. Dichter bij het groen van Zilverkwartier kan je hier dus niet zijn.
Informeer naar de beschikbaar appartementen in Rijnpoort en Zilverkwartier.